จากประชาชาติธุรกิจ
บ้านสะเทินน้ำสะเทินบก
คอลัมน์ คิดสร้างเศรษฐกิจไทยด้วยความคิดสร้างสรรค์
โดย ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ
แม้ว่าในปีนี้สถานการณ์น้ำท่วมโดยรวมอาจไม่เลวร้ายเหมือนปีที่แล้ว แต่ด้วยความเปลี่ยนแปลงทางด้านสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ และสภาพอากาศที่แปรปรวน ทำให้เราไม่สามารถนิ่งนอนใจได้ว่าภัยพิบัติจะไม่เกิดขึ้นอีก สิ่งที่ดีที่สุดคือการเตรียมพร้อมอยู่เสมอ
บ้านสะเทินน้ำสะเทินบก คือหนึ่งตัวอย่างของการเรียนรู้เพื่ออยู่กับน้ำอย่างยั่งยืน บ้านแบบนี้มีต้นกำเนิดความคิดจากบ้านท่าขนอน จังหวัดสุราษฎร์ธานี ชุมชนพื้นบ้านในอดีตที่สร้างเรือนไว้บนแพ เมื่อน้ำท่วมบ้านก็จะถูกยกขึ้นลอยขึ้นไปเหนือระดับน้ำ ทำให้ผู้คนสามารถใช้ชีวิตภายในบ้านได้อย่างไม่ได้รับอันตราย บริษัทสถาปนิก Site-Specific จึงนำมาประยุกต์กับวิถีชาวเมืองเพื่อแก้ปัญหาการอยู่อาศัยในพื้นที่เสี่ยงน้ำท่วม และตอบสนองความเป็นอยู่ในพื้นที่จำกัดเมื่อเมืองเจริญเติบโต
โครงสร้างระบบทุ่นและเสาประคองที่ดันให้บ้านลอยขึ้นลงตามระดับน้ำ ถูกซ่อนไว้ภายในรูปลักษณ์บ้านทั่วไป เมื่อน้ำท่วม ระบบทุ่นเหล็กเรียงสลับที่ใต้บ้านจะดันบ้านให้ลอยเหนือน้ำ และเป็นทางให้น้ำไหลผ่านได้ทุกทางเพื่อลดความโคลงเคลง ระบบเสาประคองในตัวบ้านจะช่วยพยุงให้บ้านลอยขึ้นลงตามระดับน้ำ ระบบสาธารณูปโภคสำรอง เช่น แผงเซลล์สุริยะ ระบบเก็บน้ำฝน และระบบบำบัดน้ำเสีย ถูกออกแบบเพื่อรองรับการอยู่อาศัยในพื้นที่น้ำท่วมเป็นเวลา 1 เดือน นอกจากนี้บ้านยังได้รับการออกแบบให้ลมพัดเข้าออกได้สะดวก ซึ่งจะช่วยระบายอากาศและลดอุณหภูมิในกรณีไม่มีไฟฟ้าใช้
นอกจากนี้ ไซต์ สเปซิฟิค ได้ทดลองออกแบบผังชุมชนสะเทินน้ำสะเทินบก โดยให้บ้านอยู่กระจุกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 5-10 ครอบครัว สมาชิกในชุมชนจึงไปมาหาสู่ระหว่างกันได้สะดวก และอยู่ไม่ห่างจากศูนย์กลางของชุมชนที่ดัดแปลงเป็นศูนย์กลางความช่วยเหลือช่วงน้ำท่วม เป็นทางเลือกที่ช่วยให้ชุมชนสามารถพึ่งตนเองได้ช่วงน้ำท่วม
นี่เป็นเพียงหนึ่งตัวอย่างของไอเดียการเรียนรู้ และประยุกต์องค์ความรู้เดิมและภูมิปัญญาท้องถิ่นเข้ากับเทคโนโลยีเพื่ออยู่ร่วมกับน้ำและความเปลี่ยนแปลง มาร่วมชมนวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ และความรู้สำหรับเตรียมพร้อมรับมือภัยพิบัติได้อีกมากมาย ในนิทรรศการ "ท่วม อยู่ ได้ : ใช้ชีวิตอย่างไรบนความเปลี่ยนแปลง" จัดโดย TCDC ร่วมกับเจแปนฟาวเดชั่น กรุงเทพฯ และองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรจากญี่ปุ่น Plus Arts เข้าชมฟรี ตั้งแต่วันนี้-6 มกราคม 2556 ณ TCDC www.tcdc.or.th/alwaysprepare
ไร่รักษ์ไม้,มูลไส้เดือน,เกษตรแปรรูป,อุปกรณ์แค้มปิง,อุปกรณ์ป้องกันอุบัติภัย,เอาตัวรอดในภาวะวิกฤต
