จาก คมชัดลึกออนไลน์
แม่โจ้'สำเร็จสกัดสารสมุนไพรไทย ช่วยเกษตรกรกันโรคเชื้อราสัตว์น้ำ โดย...สุรัตน์ อัตตะ
ปัญหาสารตกค้างในสินค้าสัตว์น้ำที่สืบเนื่องมาจากการใช้ยาและสารเคมีเพื่อรักษาโรคในการเพาะสัตว์น้ำ มีสาเหตุหลักมาจากการใช้ยาไม่ถูกต้อง โดยเกษตรกรส่วนใหญ่ใช้ยาโดยขาดความรู้และความเข้าใจในยานั้นๆ รวมทั้งการใช้ยาโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ทำให้มีผลกระทบต่อการส่งออกสินค้าสัตว์น้ำในปัจจุบัน ภาครัฐและเอกชนหลายฝ่ายได้เร่งระดมความคิดในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว ขณะเดียวกันเกษตรกรจำนวนไม่น้อยก็เริ่มหันมาให้ความสนใจเกี่ยวกับการใช้สมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยา ในการรักษาโรคต่างๆ เพื่อใช้ทดแทนยาและสารเคมีเพื่อรักษาโรคในสัตว์น้ำที่ก่อให้เกิดปัญหาในปัจจุบัน
สารสกัดจากสมุนไพรไทยเพื่อทดแทนยาปฏิชีวนะและสารเคมีในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ จึงเป็นทางเลือกที่สำคัญในการแก้ปัญหาดังกล่าว เนื่องจากเป็นวัตถุดิบที่หาได้ง่าย มีอยู่มากมาย ทั้งในธรรมชาติและเพาะปลูกขึ้นเอง ที่สำคัญยังมีราคาถูกกว่ายาปฏิชีวนะและสารเคมีที่นำเข้าจากต่างประเทศหลายเท่าตัว
ด้วยเหตุดังกล่าว ทำให้ ดร.จิราพร โรจน์ทินกร จากคณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยแม่โจ้และคณะได้ร่วมกันวิจัยและพัฒนาผลิตสารสกัดสมุนไพรไทยหลายชนิดที่หาง่ายในท้องถิ่นเพื่อนำมาใช้ทดแทนยาปฏิชีวนะในการป้องกันและรักษาโรคแบคทีเรียและโรคเชื้อราในสัตว์น้ำ โดยเริ่มจากการทดลองวิจัยการใช้สารสกัดสมุนไพรผสมอาหารให้กุ้ง เมื่อเปรียบเทียบการรักษาโรคแบคทีเรีย 2 ชนิดคือ Aeromonas hydrophyla และ Vibrio harveyi ผลปรากฏว่าสารสกัดสมุนไพรที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมามีประสิทธิภาพดีเทียบเท่ากับยาปฏิชีวนะที่ใช้กันทั่วไป
ดร.จิราพรเผยต่อว่า โรคเชื้อราในสัตว์น้ำจะพบมากในการเพาะไข่ปลา พ่อแม่พันธุ์และปลาสวยงาม การป้องกันและรักษาโรคเชื้อรานั้นจะใช้สารมาลาไคท์-กรีน ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็งหรือใช้ยาปฏิชีวนะต่อต้านเชื้อรา คณะวิจัยจึงได้พบสารสกัดสมุนไพรไทยหลายชนิด เช่น พญายอ ฟ้าทะลายโจร กระเทียม ชุมเห็ดเทศ ใบฝรั่ง ฯลฯ ที่สามารถยับยั้งเชื้อราน้ำที่ก่อให้เกิดโรคในสัตว์น้ำได้ดี ซึ่งสามารถใช้ได้ทั้งการฟักไข่ปลา การอนุบาลไข่ปลา ปลาโตและปลาสวยงาม
"การทำให้สมุนไพรอยู่ในรูปของสารสกัด ทำให้ได้ตัวยาที่บริสุทธิ์สามารถควบคุมความแรงของยาได้ง่ายขึ้น ยังเป็นการลดการเสื่อมสภาพของตัวยา อันเนื่องมาจากการกระทำของเอนไซม์ที่ปนอยู่ในสมุนไพร อีกทั้งทำให้ตั้งตำรับยาเตรียมที่คงตัวง่ายขึ้น ได้ผลิตภัณฑ์ที่สวยงามและน่าใช้ นอกจากนี้สารสกัดสมนุไพรยังทำให้อยู่ในรูปยาเม็ดได้ดีและสามารถพัฒนาเป็นยาฉีดที่ปลอดภัยได้ด้วย"
หัวหน้าคณะวิจัยคนเดิมยังระบุอีกว่า นอกจากนี้คณะวิจัยได้ทำสารสกัดสมุนไพรในรูปผงเพื่อสะดวกในการเก็บรักษาและการใช้งานด้วยระบบ freeze dry ซึ่งจะรักษาคุณภาพของสารสกัดได้ครบถ้วน ทั้งยังสะดวกในการเก็บและการขนส่งอีกด้วย ที่สำคัญเกษตรกรได้มีการใช้สมุนไพรผสมอาหาร แต่ใช้ในรูปสมุนไพรสดและผง ทำให้ปริมาณสารอาหารที่สัตว์น้ำควรจะได้รับลดลงตามสัดส่วนที่ถูกผสม
"การใช้สารสกัดสมุนไพร ทำให้สัตว์น้ำได้รับสารออกฤทธิ์ในปริมาณที่ชัดเจน เป็นสารเข้มข้นที่มีฤทธิ์กำจัดเชื้อโรคโดยตรงมีประสิทธิภาพสูงและไม่มีผลต่อปริมาณสารอาหารสามารถใช้ได้ ทั้งวิธีการผสมอาหารและการละลายในน้ำเพื่อแช่รักษา ใช้ง่ายและสะดวก"
การใช้สารสกัดจากสมุนไพรไทยเพื่อทดแทนยาปฏิชีวนะและสารเคมีในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ จึงเป็นอีกทางเลือกของเกษตรกรที่ประกอบอาชีพเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำเพื่อรักษาโรคเชื้อราในสัตว์น้ำชนิดต่างๆ อันนำมาซึ่งความปลอดภัยของผู้บริโภคและลดต้นทุนการผลิตได้เป็นอย่างดี สนใจขั้นตอนการผลิตและผลิตภัณฑ์ติดต่อคณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางการ ม.แม่โจ้ โทร.0-5387-3470-2, 08-9633-8482 ในวันและเวลาราชการ
................................
('แม่โจ้'สำเร็จสกัดสารสมุนไพรไทย ช่วยเกษตรกรกันโรคเชื้อราสัตว์น้ำ โดย...สุรัตน์ อัตตะ)
การเลี้ยงไส้เดือน,ปุ๋ยมูลไส้เดือน,ไส้เดือนดิน,รักษ์ดิน,ฮิวมิคพลัส,มูลไส้เดือนดิน,ปุ๋ยหมัก
