2 ใน 6 ครั้ง ของพระราชดำรัสพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่รับสั่งเกี่ยวกับการพัฒนาที่ราบเชิงเขา จังหวัดปราจีนบุรี โดยให้  กรมชลประทานพิจารณาวางโครงการชลประทานประเภทอ่างเก็บน้ำ ในลุ่มน้ำห้วยพระปรง และลุ่มน้ำห้วยโสมง ซึ่งเป็นลำน้ำสาขาของแม่น้ำปราจีนบุรี
   
กรมชลประทาน ได้สนองพระราชดำริโดยก่อสร้างอ่างเก็บน้ำพระปรง ขึ้นที่บ้านระเบาะหูกวาง หมู่ที่ 6 ตำบลช่องกุ่ม อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว เมื่อ พ.ศ. 2534 แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2544
   
สำหรับอ่างเก็บน้ำห้วยโสมง ยังไม่สามารถที่จะดำเนินการพร้อม ๆ กันได้ เนื่องจากติดปัญหาในด้านต่าง ๆ หลายเรื่อง หลังจากมีพระราชดำรัสครั้งแรก เมื่อวันที่ 22 มกราคม 2521 กรมชลประทานก็ได้ทำการศึกษาเบื้องต้น จนกระทั่งปี 2532 คณะรัฐมนตรีได้เห็นชอบในหลักการอนุมัติให้ดำเนินโครงการ  ในปี 2538 ได้ทำการศึกษาความเหมาะสมและผลกระทบสิ่งแวดล้อมของโครงการแล้วเสร็จ ต่อมาได้มีการศึกษาปรับปรุงรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมใหม่อีก 2 ครั้งแล้วเสร็จในปี 2546
   
อย่างไรก็ตามเมื่อ 14 กรกฎาคม 2548 อุทยานแห่งชาติทับลานและอุทยานแห่งชาติปางสีดาได้รับการประกาศเป็นแหล่งมรดก โลกทางธรรมชาติ เมื่อ 14 กรกฎาคม 2548 ซึ่งพื้นที่ที่จะสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยโสมงบางส่วนประมาณ 2,728 ไร่อยู่ในพื้นที่ของทั้ง 2 อุทยาน ทำให้โครงการหยุดชะงัก ต้องมีการศึกษาความเหมาะสมโครงการใหม่อีกครั้ง โดยกรมชลประทานได้จ้างมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ศึกษาในปี 2550 
   
จนกระทั่งวันที่ 5 สิงหาคม 2552 คณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลกอนุมัติให้กรมชลประทานใช้ พื้นที่อุทยานแห่งชาติทับลานและอุทยานแห่งชาติปางสีดาเพื่อก่อสร้างโครงการ ได้  และในวันที่ 26 เดือนเดียวกัน คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติมีมติในการประชุม ครั้งที่ 4/2552 เห็นชอบรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม  ต่อมาคณะรัฐมนตรีได้ให้ความเห็นชอบวงเงินและระยะเวลาดำเนินการก่อสร้าง และในปี 2553 กรมชลประทานก็ได้เริ่มดำเนินการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยโสมง ขึ้นที่บ้านแก่งยาว ตำบลแก่งดินสอ อำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี
   
นายชูชาติ ฉุย  กลม วิศวกรใหญ่ฯ กรม ชลประทาน เปิดเผยว่า  โครงการห้วยโสมง อันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นโครงการพัฒนาแหล่งน้ำขนาดใหญ่จะประกอบด้วย 2 ส่วนสำคัญคือ ส่วนของอ่างเก็บน้ำมีความจุเต็มที่ 295 ล้านลูกบาศก์เมตร และส่วนของระบบส่งน้ำให้กับพื้นที่เกษตรกรรม 111,300 ไร่  ซึ่งใช้ระยะเวลาในการก่อสร้างตั้งแต่ปี 2553-2561 รวม 9 ปี ใช้งบประมาณในการก่อสร้าง 8,300 ล้านบาท
   
อย่างไรก็ตามเพื่อให้การก่อสร้าง   เป็นไปตามวัตถุประสงค์ และแผนการดำเนินงานที่วางไว้ ตลอดจนสร้างความถูกต้องเป็นธรรมให้กับทุกฝ่าย นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรี ได้ตั้งคณะกรรมการและคณะอนุกรรมการขึ้นมา 4 ชุดประกอบด้วย
   
1. คณะกรรมการบริหารโครงการห้วยโสมง อันเนื่องมาจากพระราชดำริ   2. คณะอนุกรรมการประชาสัมพันธ์ 3.คณะอนุกรรมการจัดหาที่ดินและจัดแปลงอพยพ และ 4.คณะอนุกรรมการป้องกันแก้ไข และลดผลกระทบสิ่งแวดล้อมและติดตามผลกระทบสิ่งแวดล้อม
   
โครงการอ่างเก็บน้ำห้วยโสมงในพื้นที่ลุ่มน้ำปราจีนบุรีซึ่งเป็นลุ่มน้ำสาขา ของลุ่มน้ำบางปะกงที่ประชาชนรอคอยมากว่า 30 ปี ขณะนี้ได้เริ่มเป็นรูปธรรม อีกไม่เกิน 9 ปีก็จะแล้วเสร็จ ปัญหาอุทกภัยในฤดูฝน ปัญหาขาดแคลนน้ำในฤดูแล้ง ในพื้นที่อำเภอนาดี และอำเภอกบินทร์บุรีจังหวัดปราจีนบุรี ก็จะบรรเทาลงแน่นอน 
   
นอกจากนี้ยังสร้างประโยชน์ในด้านอื่น ๆ อีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นแหล่งน้ำเพื่อการอุปโภคบริโภคของราษฎรและการประปา ช่วยรักษาระบบนิเวศผลักดันน้ำเค็มและน้ำเน่าเสียในแม่น้ำปราจีนบุรี และแม่น้ำบางปะกง เป็นแหล่งน้ำสนับสนุนการพัฒนาอุตสาหกรรมในบริเวณพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออก และพื้นที่ใกล้เคียง
   
รวมทั้งพื้นที่อ่างเก็บน้ำยังจะเป็นแนวกันชน หรือแนวป้องกันการบุกรุกทำลายพื้นป่าไม้ในเขตอุทยานแห่งชาติ   ทับลานและอุทยานแห่งชาติปางสีดา ช่วยเพิ่มระดับความชุ่มชื้นในพื้นที่ป่า ทำให้โอกาสการเกิดไฟไหม้ป่าลดลงหรือหากเกิดไฟป่าก็จะมีแหล่งน้ำต้นทุนที่จะ สามารถนำน้ำมาใช้ดับไฟป่าได้ ตลอดจนเป็นสถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดปราจีนบุรีอีกด้วย.