คอลัมน์ สามัญสำนึก

การ ปรามาสจากหลายฝ่ายว่า สุดท้ายคงหนีไม่พ้นวังวนทุจริต ส่งผลให้โครงการลงทุนก่อสร้างระบบบริหารจัดการน้ำและอุทกภัยระยะยั่งยืน วงเงิน 3.5 แสนล้านบาท ถูกสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) จับตามองอย่างใกล้ชิดแบบเกาะติดทุกความเคลื่อนไหว แม้คณะกรรมการบริหารจัดการน้ำและอุทกภัย (กบอ.) ที่มีรองนายกฯ ปลอดประสพ สุรัสวดี จะมั่นใจในความสุจริตโปร่งใสในการดำเนินการ และขณะนี้ กบอ.อยู่ระหว่างพิจารณาคัดเลือกผู้รับเหมาทั้งไทย-เทศ ที่ยื่นประมูลออกแบบก่อสร้างไปเมื่อ 3 พฤษภาคมที่ผ่านมา

ทั้ง ๆ ที่กระแสข่าวความไม่ชอบมาพากลที่เกิดขึ้นกับเมกะโปรเจ็กต์น้ำมีออกมาเป็น ระยะ ๆ ตั้งแต่ช่วงที่รัฐบาลเริ่มจัดทำโครงการฟื้นฟูเยียวยาหลังวิกฤตน้ำท่วมใหญ่ ด้วยการอนุมัติงบประมาณ 1.2 แสนล้านบาท 

จัด ทำมาตรการป้องกันแก้ไขน้ำท่วมระยะเร่งด่วน เน้นหนักงานขุดลอกคูคลอง ปรับปรุงซ่อมแซมอาคารสิ่งก่อสร้าง ถนนหนทาง ประตูระบายน้ำ ฯลฯ โดยงบฯส่วนใหญ่ถูกแจกจ่ายไปให้หน่วยงานระดับปฏิบัติการรับผิดชอบดูแล อาทิ กรมชลประทาน กรมทางหลวง กรมทางหลวงชนบท กรมเจ้าท่า จังหวัดในพื้นที่ประสบภัย รวมทั้งหน่วยงานปกครองท้องถิ่น

แม้ จะมีข่าวหนาหูว่า หลายพื้นที่ใช้จ่ายเงินภาษีของชาวบ้าน 1.2 แสนล้านบาทไม่คุ้มค่า มีการจัดทำโครงการในลักษณะผักชีโรยหน้า ขุดลอกคู่คลอง ซ่อมแซมถนนแค่พอมีร่องรอยให้เห็น ไม่ได้ดำเนินการจริงจัง แล้วชุบมือเปิบขอเบิกงบฯ นอกจากนี้ หลายพื้นที่จัดทำโครงการแบบเอื้อพวกพ้อง มีการแบ่งปันผลประโยชน์กันระหว่างนักการเมือง ผู้มีอิทธิพล กลุ่มทุนทั้งจากส่วนกลาง ท้องถิ่น

มีการจ่ายเบี้ยบ้ายรายทางกันเป็นทอด ๆ แต่มีน้อยรายที่สามารถจับได้ไล่ทัน เพราะส่วนใหญ่คนของรัฐรู้เห็นเป็นใจ และไม่มีใบเสร็จ

โครงการ ออกแบบก่อสร้างระบบบริหารจัดการน้ำและป้องกันอุทกภัยอย่างยั่งยืน จึงถูกตั้งข้อสังเกตล่วงหน้าว่า ถ้าหากรัฐบาลไม่มีมาตรการป้องกันแก้ไขปัญหาการทุจริต คอร์รัปชั่นจริงจัง ก็มีแนวโน้มสูงที่จะมีปัญหาซ้ำรอย เพราะยังไม่ทันที่โครงการจะเดินหน้าก็ปรากฏหลักฐานมีขบวนการหาเศษหาเลยจ้อง ฮุบส่วนแบ่งเค้ก แถมทำกันอย่างโจ๋งครึ่มไม่เกรงกลัวกฎหมายบ้านเมือง

อย่าง กรณีที่กำลังเป็นข่าวครึกโครม นายทุนหัวใสเข้าไปกว้านซื้อที่ดินราคาถูกจากชาวบ้าน แล้วใช้ลูกไม้เดิม ๆ ทำทีเป็นปลูกไม้ยืนต้น ก่อสร้างบ้านพัก รีสอร์ต ในพื้นที่โครงการก่อสร้างเขื่อนเก็บกักน้ำ 2-3 แห่ง ในจังหวัดชัยภูมิ หวังเงินค่าชดเชยจากการสร้างเขื่อนหลังละ 1 ล้านบาท พร้อมปั่นกระแสดึงชาวบ้านให้เข้าร่วมขบวนการเพื่อสร้างฐานมวลชน

แม้ โชคดีที่ชาวบ้านส่วนใหญ่รู้เท่าทันและรีบแจ้งข่าวให้ทางการทราบ แต่ก็น่าเป็นห่วงชาวบ้านบางกลุ่มที่หลงกล วิ่งหาเงินกู้นอกระบบมาก่อสร้างบ้านในพื้นที่ที่อยู่ในข่ายจะถูกเวนคืนก่อ สร้างเขื่อน ตามคำแนะนำของนักการเมืองที่หวังใช้ชาวบ้านเป็นเกราะกำบัง เพราะสุดท้ายนอกจากจะชวดเงินชดเชยแล้ว ยังต้องหาเงินมาใช้หนี้นอกระบบหัวโต 

ต้อง ชื่นชมการทำหน้าที่ของท่านผู้ว่าราชการจังหวัดชัยภูมิ พรศักดิ์ เจียรณัย ที่ใส่ใจพิทักษ์รักษาประโยชน์ประเทศชาติโดยไม่รอช้า เพราะทันทีที่ได้รับการร้องเรียนเรื่องฉาวโฉ่ ท่านผู้ว่าฯก็ออกมาป้องปราบขบวนการผลประโยชน์ ด้วยการสั่งการให้เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องตรวจสอบข้อเท็จจริงและดำเนินการ ตามกฎหมายอย่างเฉียบขาด พร้อมเตือนชาวบ้านไม่ให้ตกเป็นเหยื่อ สมกับที่ได้รับความไว้วางใจให้เป็นพ่อเมือง "เมืองผู้กล้า พญาแล"

อย่าง น้อยก็น่าจะเป็นกรณีตัวอย่างให้อีกหลายจังหวัดเฝ้าระวัง และหาทางรับมือนักการเมืองและนายทุนหัวใสที่หวังโกงเงินหลวงด้วยวิธีง่าย ๆ

เจอ สารพัดเล่ห์อย่างนี้แล้ว ไม่รู้ว่าหน่วยงานระดับนโยบายซึ่งเป็นเจ้าภาพหลัก และได้รับมอบหมายให้รับผิดชอบดูแลงบฯเงินกู้โครงการน้ำ 3.5 แสนล้านบาทอย่าง กบอ.จะมีวิธีสกัดไม่ให้เกิดวังวนทุจริตสมราคาคุยหรือไม่